Thế là đã bốn năm, Chúa chờ đợi ông. Và ông thì vẫn có ảo tướng là ông vốn đã ở trong nhà Chúa, hay đúng hơn, vẫn lấp tiếng lương tâm đề nhận là ông đã tính sổ xong với Chúa.

Từ nhỏ được hấp thụ một nền giáo dục Công giáo rất tốt, nên ông là một giáo hữu chăm chỉ, nhiệt thành, một sĩ quan sống đạo gương mẫu - mà là một gương mẫu hiếm có - trong quân đội hoàng gia. Cha tuyên úy, cha quản xứ và cả đến vị linh mục dòng đến giảng tuần tĩnh tâm, cũng đều tỏ lòng kính nể và tôn trọng ông. Khỏi phải nói thì ta cũng biết gia đình ông, nhất là người bạn đường của ông, thật hết sức vui mừng và hãnh diện về ông .

Cách đây bốn năm, nhà vua ban sắc lệnh cử một sứ bộ ra nước ngoài, trong đó có ông với chức vụ tùy vịên quân sự. Sứ bộ ở nước ngoài suốt ba tháng trời đằng đẵng mới xong việc trở về. Ông đi làm sao thì ông trở về như vậy nghĩa là nếp sống đạo cố hữu của ông vẫn không hề suy suyễn, mà còn có phần khởi sắc hơn trước.

Nhưng, như người ta nói, dưới đáy biển có những đợt sóng ngầm rất dữ, mặc dầu trên mặt biển vẫn phẳng lặng hiền lành. Linh hồn ông sĩ quan ta đang kể chuyện đây cũng có một lớp sóng ngầm nguy hiểm chí mạng mới nhóm lên từ ngày ông ra ngoại quốc. Nó liên tục xâu xé ông, mặt dầu bên ngoài, ông vẫn tỏ ra một vẻ bình thản đạo đức đáng noi gương.

Nói cho vắn tắt lại thì trong những ngày xa nhà dài dặc ấy, với con người cốt cách võ biền như ông, một con người cũng có đủ lục dục thất tình như ai, ông đã rơi vào một cơn cám dỗ quá nặng nề, hay đúng hơn, chính ông đã ý thức và tự ý tìm đến cơn cám dỗ. Trên thực tế, ông chưa đi tới mút cùng của cám dỗ, chưa hề hành động thực hiện được cám dỗ. Nhưng trong tâm ý ông, trong chỗ sâu xa nhất của con người ông, ông đã buông lung, đã sa ngã, đã đắm chìm. Lúc trở lại với lương tri, với ý thức sáng suốt, ông nhận ra mình đã mù quáng, đã cố ý mù quáng, đã làm càn trái hẳn với lương tri và lý trí, nhất là trái với luật Chúa truyền dạy. Cái khổ chất trách nhiệm nặng nhất cho ông là, vì có một lương tâm đạo đức từ nhỏ, nên ông càng buộc mình vào ách tội, vào ách tội trọng, vào ách tội có thể đưa ông tới chỗ mất linh hồn.

ông vào tòa cáo giải nhiều lần - có tháng nào ông bỏ xưng tội đâu? - Nhưng không lần nào ông đã xưng cái tội đó, không lần nào ông dám xưng cái tội đó, không lần nào ông chịu xưng cái tội đó. Ngay từ hôm sự việc vừa xảy ra, ông đã đến xưng tội với linh mục tuyên úy sứ bộ. Nhưng lúc đã xưng thú hết các tội khác, ông nín lặng luôn về cái tội này. Sứ bộ chỉ có không đầy mười người, đêm ngày cùng chung sống với nhau trong cùng một khách sạn; thế mà lại để cha tuyên úy biết cái tội đó thì...ngượng quá lắm! Và lần đầu tiên, ông đã làm hư phép giải tội cũng như phép Mình Thánh Chúa.

Khi về nước, ông đến xưng tội với linh mục tuyên úy quân đội. Nhưng Ô kìa? rõ ràng là nếu cha tuyên úy này biết thì ngài sẽ bỉu môi phê bình thầm kín:

- Chậc! Đáng mặt sĩ quan anh hùng chưa? Mới ra trận lần đầu tiên mà chưa chi đã đầu hàng một chút tư dục khả ố như vậy à !

Thôi, chả nên để ngài rơi vào lầm lẫn vì đã tín nhiệm ở gương sáng của ông từ trước. Thế là ông lại thản nhiên ra khỏi tòa, mặc dầu tự biết là mình vừa chuốc thêm một gánh rất nặng.

Sau đó, có dịp về thăm xứ quê, ông biết rõ đây là dịp gỡ cho xong mối tội. Song le lúc vào tòa, ông lại nhìn thấy thanh danh của dòng tộc của ông hiện lên rõ ràng. Chả nhẽ dòng tộc không có tai tiếng gì từ xưa, bây giờ lại có chính ông là kẻ bôi nhọ; như thế thì còn ăn nói gì với tổ tiên đây ? Có lẽ chờ để xưng hết với cha dòng đến giảng tĩnh tâm cũng chưa muộn.

Đến khi vào xưng tội với cha dòng, ông lại nghĩ đến thái độ vừa nghiêm nghị vừa đùa nghịch của cha:

- Chậc! Thế cũng là mang được từ ngoại quốc về một kỷ niệm đấy . Không sao, tốt xấu gì thì cũng là kỷ niệm đáng nhớ đời cả . . .

Thật là mỉa mai cay độc cái lối nhìn sự việc của ông cha dòng thông thái và sắc cạnh này. Vậy thì, thưa cha, con xin cất dịp tội cho cha khỏi phạm đức ái. Và ông lại ra khỏi tòa cáo giải với một linh hồn nặng thêm tội lỗi. Ông cũng ý thức được như vậy, vì lương tâm ông luôn thôi thúc ông. Nó gậm nhấm, nó rúc rỉa, nó đục khoét không để ông yên lòng chút nào. Nó gọi đích danh ông mà nói với một giọng thật xa lạ, bảo ông là kẻ giả hình, là kẻ hèn nhát, là kẻ trốn tránh nhiệm với chính Thiên Chúa. Ông ưu tư ray rứt nhiều, cố gắng gỡ cho hết mối tơ vò của linh hồn ông.

Có lần ông đã dụng côngđến một đan viện khổ tu để xưng cái tội đã giấu kín bao nhiêu lần ấy ông hy vọng sự lạ lẫm, sự uy nghi của đan viện sẽ giúp ông xưng tội nên.

Nhưng vừa gặp ông, vị linh mục già trong bộ trang phục khổ tu đáng kính đã vội vã ôm hôn ông, tỏ ra rất hân hạnh
được gặp ông: tiếng thơm đạo đức của ông đã vang đến tận chỗ kín cổng cao tường này như thế ư! ôi Chúa ơi!

Chúa ban cho con nhiều danh giá nhường này ư? Thế thì làm sao con có thể dám xưng cái tội ấy của con nữa!

Danh giá của con có là gì, nhưng còn danh giá của Chúa đó: Chúa cho con được trọng kính ở cả nơi thánh thiện xa lạ này như vậy, mà con lại đi xưng cái tội kia của con, thì chẳng hóa ra Chúa ban ơn lầm hay sao? Và một lần nữa, thật chán nản, ông lại làm hư phép giải tội thêm vào bao nhiêu tội đã làm hư và phạm thánh trước.

Chao ôi, mối tơ vò của ông cứ mỗi ngày một thêm chằng chịt; cứ mỗi lần vào tòa ra, ông lại thấy cõi lòng nặng chĩu như bị cả một dãy núi đè bẹp xuống. Cho nên dầu sao thì cũng phải dứt khoát cho xong.

Một lần đọc sánh của Thánh Phanxicô Salê, ông ghi chú câu này: "Tội ta phạm là cái gai xé nát tim ta; nhưng sự thành thực cáo xưng thì lại đổi gai đó thành những hoa hồng trên môi ta". Ông còn thấy thánh giám mục ca tụng lòng sùng kính Thánh Cả Giuse, và mời gọi những ai gặp việc gì cam go, hãy đến xin Thánh Cả gỡ dùm. Ông bàng hoàng cả người vì hy vọng; mắt ông sáng lên một niềm cậy trông mới. Vâng! Lạy Thánh Cả Giuse, từ hôm nay con xin Thánh Cả giúp cho hoa hồng nở trên môi con! ông quyết định trong một tuần chín ngày, sẽ kính cẩn đọc mỗi ngày một lần bài thánh ca kinh chiều và lời nguyện trong kinh nhật tụng kính Thánh Cả, để xin ơn gỡ cho xong mối tơ vò.

Hết tuần chín ngày. Ông thấy tâm hồn ông thật quang đãng, không còn một vẩn mây nào giăng mắc. ông thấy rõ ràng những e ngại ông có trước kia, một phần do tự ái bày vẽ, một phần chắc cũng do ma quĩ thổi phồng lên: ông đã vịn vào những cớ vu vơ nhỏ mọn, phi lý để giấu tội. Ông cảm thấy một sức mạnh dâng ngập đầy tâm hồn ông, đạp phăng được hết mọi chướng ngại. ông nhất quyết bẻ gẫy xích xiềng tội lỗi mà chính ông đã tự trói mình. Ông nắm vững chí chiến thắng y như hồi ông chỉ huy mặt trận đông-bắc ngày nào. Và ông quỳ đó, dưới chân vị linh mục, ông thổn thức, thành thực, thong thả và rành rọt thú xưng :

"Bốn năm trước đây, con có việc phải ra ngoại quốc. Trong cuộc xa nhà khá lâu ở đó, con gặp và chuyện vãn nhiều lần với một phụ nữ nước ta sống một mình buôn bán. Không cầm hãm nổi con thú dữ của lòng con, con đã quyết định đến phạm tội với người đó. Và một buổi tối nọ con đến thật. Nhưng khi gặp họ, con chỉ hỏi thăm về công việc doanh thương, mà không tỏ ý xấu.

Khốn nỗi, lúc ra về, con lại tiếc vì đã bỏ mất một cơ hội..."

Sau khi xưng thú cả các lần phạm thánh vì cái tội ấy, ông cúi mình lãnh phép giải tội, và ra khỏi tòa, với một tâm hồn nhẹ nhàng, thư sướng, lâng lâng như được Cha trên trời ôm bế trên vòng tay âu yếm, xiết chặt vào Trái Tim Cha. Và ông bâng khuông cảm động nhớ đến bàn tay linh diệu của Thánh Cả Giuse đã gỡ xong mối tơ vò của ông, bồng ông lên đặt vào tay Cha trên trời.

(Theo Linh mục Paul Barry)